 |
|
|
 |
 |
Дарога па зямлі : філасофія шчасця ў рамане І. Мележа “Людзі на балоце”
- Подробности
- Создано 27.09.2011 06:47
Над раманам “Людзі на балоце” Мележ пачаў працаваць у 1956 годзе, хоць задума напісаць кнігу пра роднае Палессе адносіцца да першых пасляваенных гадоў. У творы знайшло мастацкае ўвасабленне перажытае ў дзяцінстве, юнацкія ўражанні: “Я не мог – рана ці позна – не напісаць гэтыя раманы – “Людзі на балоце” і “Подых навальніцы”, – бо насіў іх у сабе як радасць і пакуту доўгія гады. Яны частка мяне самога – і вельмі дарагая. Родная вёска, людзі, маё юнацтва – усё гэта жыло ў маім сэрцы і не давала спакою”.
Аб рамане “Людзі на балоце” загаварылі адразу, як толькі ён пачаў друкавацца ў часопісе “Полымя”. Падпісчыкі чакалі чарговых нумароў, каб даведацца, што яшчэ здарыцца ў закінутай сярод балот палескай вёсцы Курані, які далейшы лёс Ганны Чарнушкі, Васіля Дзятла і іншых герояў твора. Не паспеў выйсці часопіс з заканчэннем рамана, а ў друку з’явіўся поўны захаплення водгук Янкі Брыля, які дачытваў твор у карэктуры і назваў яго “запаветнай песняй”. На думку некаторых празаікаў і крытыкаў, пісьменнік “раскрыўся па-новаму”, выявіліся новыя, “невядомыя раней”, рысы яго таленту.
У “Людзях на балоце” рэчаіснасць малюецца ва ўсёй складанасці і разнастайнасці яе праяў, створана цэласная, шматгранная карціна жыцця палескай вёскі ў дваццатыя гады мінулага стагоддзя. Героі паказаны галоўным чынам у бытавых паўсядзённых клопатах, у інтымных, сямейных адносінах. Мележ добра ведаў жыццё і людзей, пра якіх пісаў, любіў родныя мясціны і сваіх землякоў, якія сталі прадметам яго мастацкага асэнсавання.
Для чытачоў бібліятэкі аддзел беларускай літаратуры падрыхтаваў экспазіцыю пад назвай “Дарога па зямлі : філасофія шчасця ў рамане І. Мележа “Людзі на балоце”, якая будзе дзейнічаць з 18 чэрвеня па 18 ліпеня, і аднайменны бібліяграфічны спіс літаратуры, прадстаўленай на ёй. Увазе карыстальнікаў сайта прапаноўваецца кароткі агляд выбраных кніг і тэкставы варыянт некаторых часопісных артыкулаў.
ЛІТАРАТУРА
1. Воюш, Інга. Мележ. BY, або Інтэрнэт-рэсурсы на ўроках беларускай літаратуры : раман “Людзі на балоце” Івана Мележа / Інга Воюш // Роднае слова. – 2011. – № 2. – С. 82–84.
2. Дзеравяга, Тамара. Урок па рамане “Людзі на балоце” Івана Мележа : тэхналагічная карта : XII клас / Тамара Дзеравяга // Роднае слова. – 2006. – № 11. – С. 47–48.
3. Дрэмухава, Н.М. “Матчынай зямлі карэнні ніколі не адпусцяць нас” : тэатралізаваны ўрок па рамане І. Мележа “Людзі на балоце” / Н.М. Дрэмухава // Беларуская мова і літаратура. Серыя “У дапамогу педагогу”. – 2005. – № 9. – С. 57–62.
4. Згрундо, І.Г. Карткі з індывідуальнымі заданнямі па рамане І. Мележа “Людзі на балоце” : XI клас / І.Г. Згрундо // Беларуская мова і літаратура. Серыя “У дапамогу педагогу”. – 2005. – № 9. – С. 62–64.
5. Казека, Я. Дарога па зямлі // Гартаванне слова : выбранае / Янка Казека. – Мн. : Маст. літ., 1985. – С. 37–75.
6. Кійко, В.У. “Якія вочы мне дало каханне! Але… спярша душу яму аддаў…” : псіхалогія кахання ў рамане І. Мележа “Людзі на балоце” / В.У. Кійко // Народная асвета. – 2006. – № 1. – С. 86–88.
7. Лабанава, Н.М. Звароткі ў рамане І. Мележа “Людзі на балоце” / Н.М. Лабанава // Слово и время : материалы научной конференции, посвященной 60-летию Н.Н. Воинова : в 2 ч. / под общ. ред. Л.Л. Ермаковой, И.И. Морозовой ; Гомел. гос. ун-т им. Ф. Скорины. – Гомель : УО “ГГУ им. Ф. Скорины”, 2003, – Ч. 1. Учёный. Организатор. Человек. Актуальные вопросы современной лингвистики. Актуальные проблемы литературоведения и фольклористики на современном этапе. Методика преподавания языка и литературы на этапе реформирования школьного образования. – С. 61–65.
8. Ляшук, В.Я. Вывучэнне творчасці пісьменніка : Іван Мележ у школе : дапам. для настаўнікаў агульнаадукац. устаноў / В.Я. Ляшук. – 2-е выд. – Мн. : Аверсэв, 2005. – 191 с.
9. Ляшук, В.Я. Успрыманне рамана І. Мележа “Людзі на балоце” школьнікамі / В.Я. Ляшук // Беларуская літаратура / рэдкал. : М.М. Грынчык (гал. рэд.) [і інш.] ; Гомел. дзярж. ун-т. – Мн. : Выд-ва БДУ імя У.І. Леніна, 1979. – Вып. 7. – С. 141-154.
10. Мележ, І.П. Людзі на балоце : раман з “Палескай хронікі” : для ст. шк. узросту / Іван Мележ ; прадм. С. Андраюка. – Мн. : Маст. літ., 2008. – 446 с. – (Бібліятэка школьніка).
11. Міхальчук, В.У. Праблема чалавечага шчасця ў рамане Івана Мележа “Людзі на балоце” : IX і XI класы / В.У. Міхальчук // Беларуская мова і літаратура. Серыя “У дапамогу педагогу”. – 2009. – № 2. – С. 40–44.
12. Навумчык, М.І. Вывучэнне рамана І. Мележа “Людзі на балоце” : тэставае заданне, X клас / М.І. Навумчык // Беларуская мова і літаратура. Серыя “У дапамогу педагогу”. – 2011. – № 4. – С. 10–13.
13. Несцяровіч, С.У. Літаратурныя дыктанты для вучняў X класа : раман Івана Мележа “Людзі на балоце” / С.У. Несцяровіч // Беларуская мова і літаратура. Серыя “У дапамогу педагогу”. – 2011. – № 2. – С. 16–17.
14. Сабалеўская, Н. Маналогі і дыялогі Ганны і Яўхіма ў сітуацыях эмацыянальнага напружання : па рамане “Людзі на балоце” Івана Мележа / Наталля Сабалеўская // Роднае слова. – 2009. – № 12. – С. 37–40.
15. Сказ пра Івана Мележа = Сказ об Иване Мележе / аўт.-склад. А.М. Адамовіч. – Мн. : Беларусь, 1984. – 64 с. : іл.
16. Старасціна, Г. Параўнальныя звароты ў рамане І. Мележа “Людзі на балоце” і іх пераклад на нямецкую мову / Г. Старасціна // Мова – Літаратура – Культура : матэрыялы V Міжнароднай навук. канферэнцыі : да 80-годдзя прафесара Льва Міхайлавіча Шакуна, г. Мінск, 16-17 лістапада 2006 года / Беларускі дзярж. ун-т. – Мн. : Права і эканоміка, 2007. – С. 184–186.
17. Старасціна, Г.М. Пераклад стылістычна маркіраванай лексікі з раманаў І. Мележа “Людзі на балоце”, “Завеі, снежань” на нямецкую мову / Г.М. Старасціна // Веснік Магілёўскага дзярж. ун-та імя А.А. Куляшова. – 2008. – № 2-3. – С. 115–121.
18. Старасціна, Г.М. Стылістычна маркіраваныя і мадыфікаваныя фразеалагізмы ў раманах І. Мележа “Людзі на балоце”, “Завеі, снежань” і іх пераклад на нямецкую мову / Г.М. Старасціна // Весці БДПУ, Сер. 1. Педагогіка. Псіхалогія. Філалогія. – 2007. – № 3. – С. 80–84.
19. Турбина, Любовь. “Люди на болоте” Ивана Мележа : философия экологии / Любовь Турбина // Всемирная литература. – 2000. – № 2. – С. 144–150.
20. Ярашэвіч, Таццяна. Чароўная рамантыка першага кахання і суровая праўда жыцця : абагульняльны ўрок па рамане “Людзі на балоце” Івана Мележа : XII клас / Таццяна Ярашэвіч // Роднае слова. – 2006. – № 11. – С. 45–47.
